واجبات حج:

مسئله 15◄ 1- وقوف مزدلفه: بعد از وقوف عرفه در مکانی به نام مزدلفه بودن. 

مسئله 16◄ 2- سعی بین صفا و مروه. 

مسئله 17◄ 3- رمی الجمار: سنگ زدن به شیطان. 

مسئله 18◄ 4- طواف صدر: طواف کعبه برای خداحافظی از بیت الله. این طواف برای غیر اهل مکه می باشد. 

مسئله 19◄ 5- حلق: تراشیدن موی سر بعد از رمی جمره در روز عید قربان (روز دهم ذی الحجه).

دلیل:

ترجمه ی آیه: ... و چون از عرفات بازگشتيد خدا را در مشعرالحرام ياد كنيد. [سوره ی بقره آیه ی 198]

رسول الله ﷺ: هر کس همراه ما این نماز را خوانده باشد و در این مکان (مزدلفه) وقوف کرده باشد، همانا اگر قبل از این وقوف، در عرفه نیز وقوف کرده باشد، حج وی تمام است. (سنن الترمذی ج3ص440 - سنن الکبری للبیهقی ج5ص173 - مسند الحمیدی ج3ص107).

رسول الله ﷺ در عرفه وقوف کردند و وقتی خورشید غروب کرد به طرف مزدلفه حرکت کردند. ( سنن الترمذی ج3ص433 - مسند البزار ج1ص111 - نصب الرایه ج5ص171 - مسند ابی یعلی ج1ص264).

رسول الله ﷺ بر صفا صعود کردند و به طرف بیت الله رو کرده و دعاء کردند. ( نصب الرایه ج5ص140 - السسنن الصغری للبیهقی ج2ص179 - سنن ابی داود ج5ص258 - سنن ابن ماجه ج9ص200 - سنن الدارمی ج5ص439 - صحیح مسلم ج6ص245).

رسول الله ﷺ رمی جمره را انجام داده اند. ( سنن ابی داود ج2ص122 - سنن ابن ماجه ج9ص200 - سنن الکبری للبیهقی ج 2ص353 - صحیح مسلم ج6ص245).

رسول الله ﷺ: کسی که حج به جای می آورد، آخرین نسک وی طواف باشد. ( السنن الصغری للبیهقی ج2ص24 - المعجم الکبیر للطبرانی ج11ص43 – موطا امام محمد ج2ص415 - سنن ابن ماجه ج9ص194 - صحیح مسلم ج7ص6 - مسند احمد ج1ص222). (طواف وداع).

رسول الله ﷺ در روز اول عید قربان رمی جمره را انجام دادند و بعد به منی آمده و قربانی کرده و بعد به حلاق (کسی که سر می تراشد) امر کردند تا سرشان را بتراشد. (صحیح مسلم ج6ص443 - سنن الکبری للبیهقی ج5ص105 - نصب الرایه ج5ص199).

مسئله 20◄ بقیه افعال حج سنّت یا مستحب هستند.

مسئله 21◄ ماه های حج شوال و ذیقعده و ده روز اول ذی الحجه می باشد؛ یعنی از روز عید فطر تا عید قربان.

دلیل:

ترجمه ی آیه: حج در ماه‏هاى معينى است و كسانى كه (با بستن احرام) حج را بر خود فرض كرده‏اند، (بايد بدانند كه) در حج، آميزش جنسى با زنان و گناه و جدال نيست. (سوره البقره آیه ی 197).

از ابن زبیر (رض) و ابن عمر (رض) و ابن مسعود (رض): ماه های حج، شوال و ذیقعده و ده روز اول ذی الحجه می باشد. (السنن الکبری للبیهقی ج4ص342 - سنن الدارقطنی ج6ص239 - صحیح البخاری ج6ص125 - نصب الرایه ج5ص295 - مبسوط ج5ص75).

مسئله 22◄ بستن احرام حج قبل از ماه های حج مکروه است.

دلیل:

 زیرا مدت احرام طولانی می شود و احتمال وقوع عملی حرام می رود و دیگر اینکه احرام از یک سو به رکن بودن شبیه است؛ پس مانند انجام دادن رکن قبل از وقتش خواهد بود. (مبسوط ج5ص77 - تبیین الحقائق ج4ص461 - فتح القدیر ج3ص18).

مسئله 23◄ عمره سنت است.

از رسول الله ﷺ پرسیده شد که آیا عمره واجب است؟ حضرت ﷺ جواب دادند: خیر ولی انجام دادن آن افضل خیر است. ( سنن الترمذی ج4ص7 - عمده القاری ج10 ص 108 - البحرالرائق ج3ص63 - تلخیص الحبیر ج2ص493 - السنن الکبری للبیهقی ج4ص349 - المعجم الاوسط للطبرانی ج14ص338 – مسند امام احمد ج28ص426).

مسئله 24◄ افعال عمره: 1- طواف کعبه 2- سعی بین صفا و مروه 3- تراشیدن یا کوتاه کردن موی سر.

مسئله 25◄ عمره در تمام روزهای سال جائز است و فقط در روز عرفه و چهار روز بعد آن مکروه است.

از حضرت عائشه (رض): عمره در تمام روزهای سال صحیح است مگر در پنج روز (روز عرفه و چهار روز بعد آن). (الاثار لابی یوسف ج2ص44 - نصب الرایه ج5ص421).

مسئله 26◄ حرم مکه دارای حد و حدوی می باشد؛ یعنی دارای مرز مشخص می باشد.

مسئله 27◄ هر کس که قصد داخل شدن به مکه را داشته باشد، بدون احرام حق عبور از آن مرز را ندارد.

مسئله 28◄ آن مرز را میقات گویند.

مسئله 29◄ میقات مدنی: کسی که بخواهد از طرف مدینه وارد شود، میقات وی مکانی به نام «ذوالحلیفه» است.

مسئله 30◄ میقات عراقی: کسی که از طرف عراق وارد می شود، مکانی به نام «ذات عرق» است.

مسئله 31◄ میقات شامی: کسی که از طرف سوریه (شام) وارد می شود، مکانی به نام «جحفه» است.

مسئله 32◄ میقات نجدی: کسی که از طرف نجد وارد می شود، مکانی به نام «قرن» است.

دلیل:

رسول الله ﷺ چنین فرموده اند. (سنن الصغری للبیهقی ج1ص453 - سنن ابی داود ج5ص58 - سنن الدارمی ج5ص351 - سنن النسائی ج8ص489 - صحیح ابن خزیمه ج4ص159 - صحیح البخاری ج6ص67 - صحیح مسلم ج6ص113 – مسند امام احمد).

مسئله 33◄ تأخیر احرام از این مکان ها حرام است.

دلیل:

رسول الله ﷺ: از میقات بدون احرام عبور نکنید. (المعجم الکبیر للطبرانی ج11ص435 - نصب الرایه ج5ص63).

ابن عباس (رض) هر کسی را که از میقات می گذشت بر می گرداند تا احرام بسته و بعد وارد حرم شود. (موطا امام محمد ج2ص214 - مسند الشافعی ص807 - تلخیص الحبیر ج2ص243).

مسئله 34◄ حاج (حاجی) می تواند قبل از رسیدن به میقات احرام بندد.

دلیل:

از رسول الله ﷺ: هر کس از مسجدالاقصی احرام حج یا عمره ببندد، گناهان پس و پیش وی بخشیده می شود و بهشت بر وی واجب می شود. (سنن الدارقظنی ج3ص343 - سنن ابس داود ج2ص143 - اخبار مکه للفاکهی ج1ص410 - مسند ابی یعلی ج12ص359 - المعجم الاوسط ج6ص319 - السنن الکبری للبیهقی ج5ص44).

از حضرت علی (رض) در باره ی منظور از اتمام حج و عمره در آیه ی 196 بقره سؤال شد. وی جواب دادند: احرام بستن از خانه ات. (السنن الصغری للبیهقی ج1ص454 - المستدرک علی الصحیحین ج7ص218 - موطا امام محمد ج2ص214 – کنز العمال ج2ص359 - مصنف ابن ابی شیبه ج3ص480).