کتاب نکاح
مسئله 1◄ جشن عروسی را هر چند روز که باشد اگر از روی تفاخر نباشد می توان گرفت.
دلیل:
رسول الله ﷺ وقتی با ام المومنین صفیه (رض) ازداواج کردند به مدت سه روز ولیمه دادند. (مسند ابی یعلی ج6ص446 - المطالب العالیه ج5ص179).
مسئله 2◄ نکاح عقدی است که با ایجاب و قبول از طرفین منعقد می شود.
ایجاب: تقاضا کردن و جواب خواستن.
قبول: تقاضای شخص را قبول کردن و جواب وی را دادن.
مسئله 3◄ الفاظ ایجاب و قبول به زمان ماضی (گذشته) ادا شوند مانند این کلام:
یک شخص بگوید: «زَوَّجتُ (خودم را به زوجیت تو در آوردم)» و دیگری در جواب وی بگوید: «زوجیت تو را قبول کردم».
در اینجا ایجاب و قبول با لفظ ماضی گذشته بیان شده است و نکاح صحیح است.
مسئله 4◄ و همچنین می تواند از یک شخص لفظ امر وارد شود و دیگری با لفظ ماضی جواب دهد مانند این کلام؛ شخص بگوید: «زَوَّجنِی بِنتِک: دخترت را به زوجیت من در بیاور» و دیگری بگوید: «زَوَّجتُ: تزویج کردم یعنی دخترم را به زوجیت تو در آوردم».
در این حالت که ایجاب به لفظ امر و قبول به لفظ ماضی بیان شد، نکاح صحیح است.
مسئله 5◄ اگر این کلمات بین پسر و دختر در حضور شاهدان رد و بدل شود، گرچه معنی آن را نیز ندانند نکاح منعقد می گردد.
مسئله 6◄ اگر مردی به زنی بگوید: «نفس خود را به من دادی» و زن چنین جواب دهد: «داد»، به جای اینکه بگوید «دادم»، در این صورت نیز نکاح منعقد است.
مسئله 7◄ اگر زنی به مردی بگوید: «تو نفس مرا پذیرفتی» و مرد چنین جواب دهد: «پذیرفت» بجای اینکه بگوید «پذیرفتم»، در این صورت نیز نکاح منعقد است.
مسئله 8◄ همچنین با گفتن «داد» و «پذیرفت» در جواب «دادی» و «پذیرفتی» در بیع و شراء نیز صحیح است؛ یعنی اگر کسی که می خواهد کالایی را بخرد و به طرف بگوید که این کالا را در مقابل فلان چیز به من دادی و فروشنده بگوید «داد» بجای گفتن «دادم»، این معامله نیز منعقد است.
مسئله 9◄ با گفتن زن و مرد در حضور شاهدان به این مضمون که «ما زن و شوهریم» و منظورشان عقد نکاح باشد، نکاح منعقد نمی گردد.
دلیل:
رسول الله ﷺ بلال (رض) را فرستادند تا از انصار -رضی الله علیهم اجمعین- برای خود زنی را نکاح کند. بلال (رض) رفتند و به آنان خبر دادند و انصار گفتند: تو برده ای حبشی هستی و امتناع کردند و بلال (رض) جواب دادند: اگر رسول الله ﷺ به من امر نمی کردند من هرگز نمی آمدم. آنان گفتند: آیا رسول الله ﷺ به تو امر کرده است؟ بلال (رض) جواب دادند: بله و انصار قبول کردند و گفتند: پس تو مالک آن زن شدی (المراسیل لابی داود ج5ص98 - تحفه الاشراف بمعرفه الاطراف ج13ص178 - المبسوط للسرخسی ج5ص98 - بدائع الصنائع ج2ص231). و با این قول نکاح منعقد گشت.