فصل 6: جماعت:

مسئله 133 ◄ 1) خواندن نماز فرض به صورت جماعت، سنّت مؤكّده است.

دليل: 

از عبدالله (رض): (در زمان حيات رسول اللهﷺ ) از جماعت تخلّف نمي كردند مگر منافق و رسول الله  ﷺبه ما سنن هدي را تعليم دادند و از سنن هدي جماعت مي باشد. (صحيح ابن حبان ج3 - معجم الطبراني الكبير ج9ص120 - صحيح مسلم ج5ص128 – مسند ابي يعلي ج8ص437)

مسئله 134 ◄ 2) شايسته ترين فرد براي امامت، عالم ترين جماعت به سنّت مي باشد. اگر مساوي شدند قاري ترين آن ها بعد از آن با تقواترين آن ها و بعد مسن ترين آنها.

دليل:

از رسول اللهﷺ  : امامت كند بر شما قاري تر شما و اگر برابر بودند پس عالم تر شما و اگر برابر بودند پس مسن تر شما. (معجم الطبراني ج17ص223 - مسندالحميدي ج1ص216 - مستخرج ابي عوانه ببيان من يستحق الامامه - مصنف ابن ابي شيبه ج1ص378 - مسندالسراج ج1ص316)

اين كه عالمتر گفته شده است و در حديث قاري تر را گفته است برای این است که در زمان رسول الله ﷺ هر كس كه قاري تر بود، عالمتر نیز بود؛ زيرا آن ها آيات را با احكام آن ياد مي گرفته اند. (الهدايه و البنايه ج2ص329)

اگر كسي خوشحال مي شود كه نمازش قبول خواهد شد (امیدش بیشتر است)، پس خيرترين آن ها امامت كند؛ زيرا آن ها سفير بين شما و الله ﷻ هستند. (معجم الطبراني ج20ص328 - سنن الدارقطني ج2ص74)

و رسول الله ﷺ در آخر عمر خود به حضرت ابوبكر (رض) دستور دادند تا امامت كند؛ بخاطر اينكه عالمترين آن ها بود و به ابي بن كعب (رض) كه قاريترين آن ها است، نفرمودند؛ پس معلوم مي شود كه در آخرين لحظه رسول الله ﷺ اعلم را بر اقرء ترجيح دادند.

مسئله 135 ◄ 3) امامت اعرابي (باديه نشين) مكروه است.

دليل:

زيرا غالباً جاهل به امر دين هستند. (الهدايه و البنايه ج2ص332 - فتح القدير ج1ص353 - الجوهرة النيره كتاب الصلاة)

مسئله 136 ◄ 4) و امامت فاسق نیز مكروه است.

دليل:

زيرا وي به امر دين خود اهميّت نمي دهد. (الهدايه و البنايه ج2ص33)

مسئله 137 ◄ 5) امامت شخص كور نیز مكروه است.

دليل:

زيرا وي نمي تواند خود را از نجاستي كه به وي مي رسد پاکیزه نگه دارد و همچنین نمي تواند وضویش را به طور كامل انجام دهد. (البنايه ج2ص334)

مسئله 138 ◄ 6) امامت ولد زنا نیز مكروه است.

دليل:

زيرا در تقديم آن ها کم شدن جماعت مي باشد و باعث ایجاد نفرت می شود و به خاطر نداشتن پدر جهل بر وي غالب است. (البنايه ج2ص334)

مسئله 139 ◄ 7) نماز خواندن زنان به جماعت مكروه است.

دليل:

از رسول الله ﷺ: هيچ خيري در جماعت زنان نيست،..... زیرا اگر آنان در مکانی جمع شوند به حرافی می پردازند. (مجمع الزوائد ج3ص26

از حضرت علي  (رض): زن امامت نكند. (مصنف ابن ابي شيبه ج1ص537)

مسئله 140 ◄ و از ازواج رسول الله ﷺ امامت كردنشان روايت شده كه اگر (این روایت) نبود اصلاً امامت آنان صحيح نمي بود و همچنان كه بيان شد، مكروه؛ آنچه از عمل كه نهي از آن با معارض ثابت شده است.

مسئله 141 ◄ اگر با كراهت هم كه شده خواستند جماعت كنند، پس امام بايد وسط صف بايستد.

حضرت عائشه وقتي براي زنان امامت كرد، وسط آن ها ايستادند. (الاوسط ابن المنذر باب امامة النساء - سنن الدار قطني ج1ص388)